"Cicha wojna" o standardy: Adobe, Microsoft, ODF Alliance

Tytuł jest trochę przewrotny, ale nie pozbawiony ironii. Walka trwa w gabinetach prawników i menadżerów dużych firm. W mniejszym stopniu to interesuje informatyków.

O co chodzi? W październiku 2005 roku władze stanu Massachusetts ogłosiły że standardem formatu elektronicznego dokumentu ma zostać format OpenDocument (od stycznia 2007 roku). Władze zaleciły masową migrację danych z formatów Microsoftu do formatu ODF.

Format ODF był już wcześniej ogłoszony jako standard OASIS w maju 2005.

Microsoft zauważył, że jego pozycja jest zagrożona. Poinformował, że postara się o to żeby dokumenty MS Office były "przenośne" w tym znaczeniu, że format danych zapisywanych przez różne wersje Office był obsługiwany przez wszystkie wersje Office. Tak powstał format OpenXML.

Organizacja OASIS rozpoczęła starania o uznanie formatu OpenDocument jako standardu ISO. To spowodowało, że MS postanowił też postarać się o uznanie swojego standardu OpenXML w ECMA. Rozpoczęły się starania menadżerów Microsoftu o poparcie dla OpenXML. Otwarto serwis dla programistów OpenXML.
Z drugiej strony zwolennicy ODF zawarli sojusz i to przyspieszyło prace nad ogłoszeniem przez ISO jako standardu 5 maja 2006 roku, a opublikowanym 30 listopada 2006 roku pod nazwą ISO /IEC 26300.

Microsoft poprzez zawarcie porozumienia z Novellem i Intelem zyskał silne poparcie w ECMA w sprawie szybkiego rozwoju OpenXML. Ostatecznie 7 grudnia 2006 Ecma ogłosiła OpenXML jako standard elektronicznych dokumentów.

Firma Adobe początkowo aktywnie popierała ODF. W czerwcu 2006 Microsoft próbował dogadać się z Adobe w sprawie włączenie zapisu PDF do pakietu MS Office 2007. Mimo tego że Microsoft włączył XML Paper (XPS) jako format wydruku do .NET3 i do MS Office 2007 {jako plugin). Adobe postanowiło wstrzymać się od otwartego angażowania się w walkę o standardy. Ta walka o standardy była niekorzystna dla przyszłości formatu PDF czy Flash Paper. Adobe postanowiło rozwijać nową wersję PDF o nazwie kodowej "Mars".

Co to oznacza na dzień dzisiejszy?

Czytanie specyfikacji nie jest lektura przyjemną. Czasami warto przez to przebrnąć, bo nie ma przystępnych informacji o tym jak co można zaimplementować i wykorzystać to. Do tej pory dominowały formaty dokumentów, które były zapisane w formacie binarnym. Są to pliki pakietu Office, i jak PDF.

Obecna wojna na standardy sprawiła, że wszystkie nowe standardy (ODF, OpenXML) i jak kolejne propozycje obsługi dokumentów do druku (XPS i PDF "Mars") opierają się na formacie XML i są one plikami skompresowanymi. Prowadzi to do konkluzji że istnieje możliwość szybkiej konwersji danych pomiędzy nowymi standardami.

Użytkownicy starszych wersji Office otrzymali narzędzie Microsoft Office Compatibility Pack do obsługi OpenXML. Pojawił się nawet konwerter formatów ODF do formatów OpenXML.

Specyfikacje ODF są do ściagniecia (ODF 1.0 Second Edition w pliku PDF to jest plik 10 MB i 772 stron do przeczytania) a tak nic konkretnego w tym - spis znaczników i zalecanych standardów m.in XForm czy SMIL.

Specyfikacja OpenXML jest do ściągnięcia w 5 plikach (łącznie to 45 MB i 6035 stron). Dokumentacja zawiera tysiące przykładów i dokładnych opisów. Tylko tyle, że ogrom informacji przytłacza.

Warto też uwzględnić i przejrzeć specyfikacje PDF, XPS oraz Adobe "Mars".

Specyfikacja PDF 1.6 to 6MB i 1234 stron. Specyfikacja XPS to 8MB i 453 strony. Specyfikacja Adobe "Mars" to 2MB i 214 stron.

Tak wiec lektura tych specyfikacji pozwoli programistom na włączanie obsługi tych standardów do własnych aplikacji i jak bibliotek. Są już bliblioteki do PHP czy do .NET czy też bliblioteki .NET współpracujące z ODF i jak OpenXML.

Sporną kwestią pozostaje to w którą stronę pójdzie dalej rozwój dokumentu elektronicznego. Czy te standardy mogą w przyszłości zastąpić PDF? Trzeba odróżnić technologie do druku i jak do dokumentu elektronicznego czy plików pomocy.

Kluczowa sprawą jest jak tworzyć i obsługiwać formularze dokumentu elektronicznego oraz podpisywać je podpisem elektronicznym. O ile mi wiadomo specyfikacja OpenXML lepiej to opisała. Dzięki XPS i Rights Management Add-on for Internet Explorer 6 możemy zarządzać uprawnieniami dostępu.
Ale czy podpisywanie PDF-ów wymaga posiadania Adobe Acrobata? W OpenOffice są mechanizmy pozwalające na podpisywanie dokumentów ODF. U mnie to nie działało dobrze czasami powodowało zawieszenie się OpenOffice.