Symbian^3 to potęga programistyczna do sześcianu

Prawie wszystkie informacje o Symbianie ^3 tak naprawdę dotyczą tylko tego kiedy Nokia wypuści swój model  inteligentnej komórki z tym systeme operacyjnym. Prawie nikt nie pisze o tym co nowego dla programistów wprowadzono w Symbianie^3. Obecnie mamy 3 główne źródła informacji dla programistów Symbiana ^3: Nokia Qt SDK, Nokia Symbian^3 SDK oraz Symbian Foundation Symbian^3 PDK.
Nokia Qt SDK zawiera w sobie Qt Mobility 1.0 co pozwala programistom już teraz programować możliwości Symbiana^3 w Qt. Myślę, że najciekawsze będzie jak programiści wypuszczą Qt Quick pod Symbiana i nowszą wersję QtWebkit 2.0 (z pełną obsługa HTML5 i CSS3 jako Webkit 528) w wydaniu Qt 4.7 Dodatkowo jeszcze będzie można będzie zdalnie kompilować kod na różne platformy i w tym na Symbiana^3. Głównym źródłem dokumentacji dla programistów jest Qt Reference Documentation. Qt dla Symbiana zawiera tylko cześć tego co jest możliwe do wykorzystania przez programistów Symbiana C++

Nokia Symbian^3 SDK to właściwa dokumentacja API wszystkich technologii które wchodzą w skład Symbian^3. W tym artykule skupię się na tym co nowego jest w Symbian^3

FreeWay to pozwala programistom na stworzenie aplikacji typu firewal czy hotspot. One-Click Connectivity to wbudowana funkcjonalność pozwalająca na szybkie łączenie się i przełączania się pomiędzy punktami dostępu. USB On-The-Go (OTG): pozwala na podpinanie masowych pamięci przez port USB inteligentnej komórki. AVRCP (Audio/Video Remote Control Profile) v1.4 pozwala na zdalne sterowanie urządzeniami Bluetooth w tym przypadku ma się dostęp do playlisty urządzenia. Obsługuje już obecnie pełny zestaw poleceń AT to co często było kiedyś używane w telekomunikacji do zdalnego sterowania urządzeniami. Ciekawsze możliwości są w zakresie obsługi geolokalizacyjnych API: Management Object (MO) for A-GPS, Application Processor Engine (APE) Centric Location Architecture. Location Based Services (LBS) SUPL Positioning Module (PSY) pozwala na bazie CelID okręslić położenie i przesłać dane SUPL v2.0. Wsparcie dla chipsetów GPSCost5.0D i GPSCost4.0D GPS pozwoliło stworzyć nowe A-GPS Nokia Positioning Engine (NPE) a także LBS SUPL Radio Resource LCS Protocol (RRLP) jako nowy sposób określania położenia wg stacji bazowych nowej generacji Aplikacje geolokalizacyjne bedą mogły wykorzystywać dane wg standardu Secure User Plane Location v 2.0.

W zakresie multimediów sprzętowo dodano API dla : Mobile TV DVB-H Receiver HAI, który pozwala na dostęp do telewizji mobilnej w sposób programistyczny. Jest też Fusion Player Application który jest główną aplikacją multimedialną w Symbianie. Niskopoziomowy dostęp do dźwięku jest możliwy dzięki API OpenMAX IL, który stanowi podstawę programistyczną do Multimedia Device Framework (MDF) do obsługi wyższego API: Thin Adaptation of A3F DevSound, który jest wysokopoziomową biblioteką do obsługi dźwięków. Kolejną nowością jest Image Processor library, który jest wysokopoziomowym API do obsługi obróbki obrazu głównie zdjęć. Camera API Extensions: zawiera wysokopoziomowe API do obsługi aparatu fotograficznego dzięki czemu będzie można tworzyć programy dla aparatu fotograficznego na przykład tworzące dopowiednio zdjęcia do dalszej obróbki HDR Symbian^3 posiada też zapis video wg kodeka H264, a także umożliwia zapis do dużych rozmiarów plików 3GP, 3G2 i MP4. Można też programistyczne dzięki Video Subtitle CRP ustawiać napisy w filmach video. Jest też wsparcie dla Dolby Digital Audio 5.1 co w praktyce oznacza możliwość podłączenia komórki do zestawu Hi-Fi poprzez port HDMI. Podobnie można poprzez ten port podłączyć się do telewizora i oglądać filmy czy prezentację z plików graficznych. Nie jest dla mnie pewne jak inne aplikacje mogłyby być wyświetlane przez HDMI na telewizorze. Istotne dla multimediów jest to że istnieje API Metadata Utility Library, dzięki któremu umożliwia odczyt czy edycję metadanych w pikach multimedialnych.

Z interfejsu użytkownika stworzono 6 ekranów na podgląd widgetów HomeScreen. Ponieważ za grafikę w pełni odpowiada procesor graficzny to do obsługi UI dodano nowe efekty i przejścia Nie wiadomo czy będzie można je zaprogramować we własnej aplikacji. Dodano takie możliwość powiększania 2 palcami, kinetyczne scrolowanie. Rozbudowano nowy interfejs do tworzenia motywów. Dzięki odtwarzaczowi telewizji mobilnej można oglądać telewizję nadawaną DVB-H (720pp przy 12 Mbps 30 kl/s). Przeglądarka plików graficznych oparta jest na Extended ICL JPEG API. Można też programistyczne odtwarzać i transmisję Radio FM. Dużą ciekawostką jest współdzielenie transmisji wideo w normalny sposób dla dzwoniącego, nie trzeba używać protokołu videokonferencji bo za całe zadanie odpowiada Multimedia Comms Engine API, które jeszcze nie jest udokumentowane podobnie jak Video Telephone API.

Wprowadzono istotne zmiany w podstawach działania systemu Symbian. Writable Data Paging (WDP) pozwala na dynamiczne zapisywanie pamięci RAM na dysku C co powoduje szybsze działanie wielu aplikacji w trybie wielowątkowym. W praktyce to oznacza że ilość pamięci RAM będzie tylko używana do aktywnej aplikacji Pozostałe aplikacje w tle dynamicznie będą zapisywane na dysku. Przypomina to działanie pliku stronicowania w Windows XP. Przepisano kod Symbiana tak żeby można było wykorzystać wielordzeniową architekturę taką jak ARM Cortex A9 zawierające rozwiązanie typu Symmetric multiprocessor (SMP). Serwer obsługujący system plikowy stał się 64-bitowy co pozwala na obsługę plików większych niż 2 GB.

Dodano nowy silnik Browser Application v7.2 (znany jako WebRuntime 7.2 bazujący na Webkit 528), który zawiera następujące cechy: silnik przeglądarki, możliwość dopasowywania funkcjonalności przeglądarki, możliwość programowania wtyczek, nawigacja dotykiem, dostęp do lokalnej zawartości, dopasowywanie strony WWW do rozmiarów wyświetlacza, Optical Finger Navigation (OFN), obsługa zawartości FlashLite 3.1, integracja z wyszukiwarkami, lepsze komunikaty z zakresu bezpieczeństwa, aktualizacja Platform Service API, wsparcie do wizualnego trybu przełączania się (prawdopodobnie chodzi o to że przełączanie się pomiędzy oknami przeglądarki), lepsza wydajność dzięki JIT i sprzętowej obsłudze grafiki i renderingu strony WWW.

Przystosowano Java Runtime do pracy w Symbianie^3. Oficjalne teraz to nazywa się Mobile Runtime for Java Application. Jest dokument omawiający zmiany jakie zaszły w Java Runtime 2.1 for Symbian (JRT2.1) Główne zmiany to: uruchamianie innych aplikacji i midletów, zaimplementowanie w LCDUI pojedynczego dotknięcia, wsparcie sprzętowe przy wyświetlaniu grafiki, robienie zrzutów ekranu, obsługa schowka, dodanie własnej grafiki wyświetlanej podczas uruchomienia midletu.

Natomiast trochę dziwnie postępują z Pythonem for Symbian. Ustalono, że użytkownik komórki sam zadecyduje o tym czy zechce aktualizować do swojej komórki runtime Pythona. Na razie przeniesiono kod źródłowy do repozytorium fundacji Symbian. Natomiast całe centrum rozwojowe nad Pythonem znajduje się na Garage Maemo. Dopóki nie zrobią PySide pod Symbianem

Dla programistów rozbudowano API o nowe możliwości. Programowanie w Symbianie wymagałobiegłej znajomości makr czy deksyptorów pojawiła się nowa biblioteka której zadaniem jest ułatwienie programistom lepsze zarżadzanie pamięcią - EUser High Level (EUserHL) Library API. Programiści mogą programować w C++ a szczególnie w bibliotekach IOStream i STL (Standard Template Library) oraz Boost co zostało opisane w Standard C++ Library (STLport v5). Do obróbki dokumentów XML programiści maja nowe 2 API: XML DOM Engine and XPath API i jak Libxm2 Library API

W Symbianie^3 domyślnym API do zarządzania trwałością danych w aplikacjach staje się biblioteka SQLite  która pozwala to na tworzenie bardziej wyrafinowanych klientów różnych aplikacji biznesowych dzięki wbudowanej obsłudze języka SQL

Standardy grupy Khronos mają coraz większe znaczenie. Dzięki temu że podsystem grafiki zawsze wymaga wsparcia mobilnych procesorów grafiki GPU to stało się możliwe w pełni zaimplementowanie API jak OpenGl ES 2.0 dla grafiki trójwymiarowej i jak OpenVG dla sprzętowej obsługi grafiki wektorowej a także zaimplementowano interfejs EGL, którego zadaniem jest przejecie od niskopoziomowego API Symbiana programowania sposobu wyświetlania. Na bazie tych standardów stworzono nowy silnik renderujący OpenWF co stanowi wysokopoziomową API dla OpenGL ES, OpenVG i jak EGL. Właściwie dopiero teraz programiści Symbiana dostali jawne API na którym mogą tworzyć własny GUI dla swojej aplikacji a w przyszłości przejść z AVKON na jakiś własny system interfejsu użytkownika. W S60 to też jest możliwe stworzenie nakładki na ten GUI i aplikacje Symbiana mogą inaczej wyglądać, przykładem jest silnik Kastor firmy TAT.

W Symbianie^3 zmienił się wygląd pulpitu użytkownika tzw HomeScreen Rozbudowano nowe API do obsługi interfejsu HomeScreen o: E-mail Widget API (pozwala obsługiwać pocztę z poziomu pulpitu) Extended Content Publisher API (pozwala na publikację zawartości na pulpicie), Home Screen Widget Publisher API (pozwala na zarządzanie widgetami na pulpicie) Location Centre Utility API (pozwala na uruchamianie aplikacji i zarządzanie nimi z poziomu pulpitu).

Pozostawienie frameworka AVKON (S60 GUI) jest podyktowane tym, żeby uruchamiać wszystkie programy, które były pisane pod S60 3rd i S60 5th a programiści mieli jak najmniej pracy z przeniesieniem funkcjonalności "jednego dotyku" w Symbianie^3. Więcej o przystosowaniu kodu ze Symbiana^1 do Symbiana^3 można przeczytać w artykule Modifying applications to support single-tap

To co sprawia że Symbian^3 wyprzedza konkurencję o lata świetlne to obsługa nowych protokołów komunikujących się pomiędzy urządzeniami. Do tej pory efektywny sposób programowania komunikacji pomiędzy urządzeniami w sposób bezprzewodowy opierał się na Bluetooth. Nowe rozwiązania w tym temacie to wykorzystanie NFC i WiFi Direct a do obsługi urządzeń komunikujących się między sobą w Symbianie^3 Zaimplementowano UPnP i Zeroconf. Najciekawsze możliwości maja programiści którzy chcieliby wykorzystać NFC. Zawiera to takie interfejsy programistyczne jak: NFC Discovery API (służy do subskrypcji tagów i wiadomości NDEF), NFC Tag Extension API (dostarcza implementację do obsługi rożnych rodzajów tagów NFC), NDEF API (obsługa wiadomości NDEF w tagach), NFC Peer-to-Peer API (dostarcza obsługę protokołu LLCP do komunikowania się pomiędzy urządzeniami NFC), NFC Content Handler API (komponent ECOM obsługujący wiadomości NDEF).

To co sprawia że programowanie na Symbiana stanie się przyjemniejsze to jest wsparcie do biblioteki Qt. Jest szansa że spora cześć programów pisanych pod Linuxem KDE może zostać przepisana na Symbiana i MeGoo. Właściwie taka "symbioza" pomiędzy tymi systemami operacyjnymi jest bardzo korzystna dla ekosystemu programistów Symbiana. Lekki edytor QtCreator 2.1 prawdopodobnie stanie się najpopularniejszym edytorem C++ wśród programistów Symbiana. Natomiast Carbide.C++ 3.0 bardziej będzie nadawało się do programowania kodu na wszystkie wersje i wykorzystaniem prac nad tworzeniem interfejsu użytkownika w Designerze UI. natomiast kolorystykę i styl aplikacji będzie można przygotować w Carbide UI

Symbian Foundation Symbian^3 PDK to jest wersja Symbiana^3 z kodem źródłowym i z kompletnym wsparciem narzędziowym Największą zmianą jest wdrożenie środowiska do emulacji Symbiana na bazie QEMU tzw: Syborg co pozwala że programy skompilowane pod platformę ARM mogą zostać uruchomione pod platformą Windows.

Całkiem niedawno ukazał się raport Mobile Developer Economics 2010 Jest tam na stronie 12 tabelka w której podano na jakiej platformie programiści preferowali: Symbian preferowało 45% programistów Jave Mobile (J2ME) 50% programistów Mobile Web (i widgety) 40% programistów a FlashLite to 20% programistów W sumie programistów na Symbiana można znaleźć w Azji i w Europie w dużych firmach. Najciekawsze w tym badaniu wyszło że programowanie na Symbiana nie jest takie trudne w porównaniu z innymi platformami.(na stronach 53-54 raportu)